گروه بین‌المللی حقوق اقلیت‌ها؛ ۲۴٪ از بافت قومی ایران معادل با ۱۶ میلیون نفر را از قومیت آذری برآورد کرده است . Wiki آذری ها در 28 کشور از جهان

پراکنش مردم آذری یا مناطق آذری‌نشین یک گروه قومی مسلمان، ترک-زبان که عمدتاً مناطق سنتی آذری‌ها خاورمیانه و قفقاز می‌باشد. در فلات ایران عمده سکونتگاهشان شمال غرب (شامل آذربایجان، زنجان) است، اما پراکندگی اقوام آذری در ایران به بخش شرا در شرق، مناطق شمالی همدان، قسمت‌های غربی و جنوبی قزوین به همراه اقلیت‌هایی در استان‌های گیلان، مرکزی، کردستان و کرمانشاه کشیده شده است. در قفقاز نیز اقوام پرتعدادی از آذری‌ها سکونت دارند که عمدتاً در جغرافیای جمهوری آذربایجان، داغستان و بورچالی زندگی می‌کنند. علاوه بر این در آناتولی شرقی دراستان قارص و ایغدیر، آذری‌ها از دوران صفویه سکونت دارند. فضای غالب این مناطق در محاصره فرهنگ آذری، لباس آذربایجانی، زبان ترکی آذربایجانی، هنر آذربایجانی، ادبیات آذربایجانی، ادبیات شفاهی آذربایجانی، موسیقی آذربایجانی، رقص آذربایجانی، آشپزی آذربایجانی می‌باشد.

آذری های ایرانی

شاه اسماعیل	خامنه‌ای	بابک خرمدین	شمس تبریزی	صائب تبریزی
آخوندزاده	پیشه‌وری	طباطبایی	علی جوان	عمواوغلی
بازرگان	جهانشاه قراقویونلو	لطفی‌زاده	بهرنگی	ستارخان
شریعتمداری	شهریار	فرح دیبا	خیابانی	موسوی
گوگوش	سامی یوسف	علی دایی	هادی ساعی	بهروز وثوقی

قلعهٔ بابک ، بنا شده در بالای کوهی به ارتفاع ۲۳۰۰ متر، در حدود سه‌ کیلومتر از شهر کلیبر قرار دارد. قلعهٔ در زمان ساسانیان ساخته شده و نام خود را از اسمبابک خرمدین، رهبر مقابله با مهاجمین عرب تا سال ۸۹۳ میلادی، گرفته است.

ابن‌خردادبه، بذ را رستاقی در آذربایجان نوشته و شهر بذ را «مدینة بابک» نامیده است. طبری، بذ را قریه و شهری در حدود اردبیل نوشته است. مطهربن طاهر مقدسی آن را شهری با دیوارهای استوار خوانده است. ابن ندیم از آنجا به عنوان سرزمینی کوهستانی یاد کرده است. یاقوت آن را کوره‌ای میان آذربایجان و اران نوشته است. مسعودی، بذ را به صیغة تثنیه، بذین نامیده که در کنار رود ارس واقع بوده است. وی در جایی بذین را ناحیه و کوهی در آذربایجان دانسته، در جای دیگر آن را در آذربایجان و اران نوشته است. ابن عبدالمنعم نیز کوه بذین را در اران دانسته استابودُلَف و یاقوت ذکر کرده‌اند که آب و هوای قلعه بذ ابری و مه‌آلود است

كوراوغلی یاكوراوغلو

  قهرمان حماسی  میان اهالی آذربایجان است که با قیامش بر ضد فئودالیسم و شیوهٔ ارباب و رعیتی نامی ماندگار در میان مردم آذربایجان و بسیاری از كشورهای جهان از خود به جا گذاشت.

باعث این قیام مهتری سالخورده به نام علی ملقب به علی كیشی است. وی پسری موسوم به روشن (كوراوغلو) دارد و خود، مهتر خان بزرگ و حشم‌داری است به نام حسن خان. روایت كوراوغلی در جغرافیای وسیعی از اروپای شرقی تا قفقاز، ایران، افغانستان، آسیای مركزی و جنوب سیبری و برخی نقاط دیگر گسترده است. در این جغرافیای وسیع، روایت كوراوغلی در قالب نمونه‌های آذربایجانی، قفقازی، آناتولی، ارمنی، گرجی، ازبكی، تركمنی، خراسانی، قشقایی و حتی توبولها یا گروههای تاتار در سیبری سروده شده است.

کریم باقری (زاده ۱ اسفند ۱۳۵۲ - تبریز) بازیکن سابق فوتبال اهل ایران است. وی در تیم‌های تراکتورسازی، کشاورز، آرمینیا بیله‌فلد، النصر چارلتون، السد و پرسپولیس سابقه عضویت دارد.

در مراسم بهترین‌های فوتبال سال ایران، کریم باقری با کسب بالاترین امتیاز از بین بهترین‌های فوتبال سال ۸۷، مرد سال فوتبال ایران شد. همچنین وی در نظرسنجی سایت آمار و تاریخ فدراسیون بین‌المللی فوتبال (IFFHS) به عنوان دومین بازیکن محبوب جهان انتخاب شد.

کریم باقری که در ۱۶ خرداد ۱۳۷۲ برابر تیم ملی فوتبال پاکستان در جام اکو، اولین بازی ملی خود را انجام داد،و ۸۷ بازی و ۵۰ گل در کارنامهٔ ملی خود به ثبت رساند.

زندگی شخصی

علی دایی در سال ۱۳۴۸ در استان اردبیل و در شهرستان اردبیل محله خیرال متولد شد. در سال ۱۳۶۶ در رشته مهندسی عمران دردانشگاه شریف پذیرفته شد، اما به دلیل بازی فوتبال در گزینش ورود به دانشگاه رد شد. همان سال در رشته مهندسی کشاورزیدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب هم قبول شد و دو ترم هم به دانشگاه رفت. ولی در سال ۱۳۶۷ دوباره در کنکور شرکت کرد و این‌بار بدون آن که گزینش گریبان‌گیرش شود در رشته متالورژی دانشگاه صنعتی شریف پذیرفته شد و لیسانس خود را بهمن ماه سال ۱۳۷۱ از همان دانشگاه دریافت کرد.؛ او تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد تربیت بدنی دانشگاه آزاد ادامه داد. وی متاهل است و اکنون ساکن محله شهرک غرب در تهران می‌باشد.فرزند اول وی در سال ۱۳۸۸ به دنیا آمد. علی دائی علاوه بر فوتبال، درتجارت نیز موفق بوده‌است و گرداننده چندین شرکت بزرگ، چند فروشگاه، کارخانه تولیدی پوشاک ورزشی و عضو اتاق بازرگانی تهران است. علی دایی علاوه بر کارهای پوشاک ورزشی در ساختمان سازی نیز فعالیت دارد. علی دایی در شهرک گلستان شهر زادگاهش (اردبیل) یک مدرسه در مقطع متوسطه (هنرستان کارودانش) به نام ابوالفضل دایی (پدرش) ساخته است و از خیرین مدرسه سازاردبیل می‌باشد.